In deze paragraaf worden de verschillen tussen de begrote cijfers van de jaarschijf 2018 uit het MPGA 2018 en de werkelijk gerealiseerde cijfers weergegeven en toegelicht.
Programmatisch resultaat 2018
De begrote en werkelijke gerealiseerde cijfers voor diverse programma’s worden in onderstaande tabel
weergegeven.
| MPGA 2018 | MPGA 2018 | realisatie | verschil |
woningen (aantal) | 1.679 | 1.179 | 1.600 | -79 |
bedrijven (ha) | 6 | 2 | 5 | -1 |
kantoor (m2 bvo) | 5.580 | 5.580 | 5.583 | 0 |
voorzieningen (m2) | 520.270 | 9.072 | 710.362 | 190.092 |
Wonen
In 2018 zijn vanuit actieve grondexploitaties van de Gemeente Almere voor 1.600 woningen grond verkocht. Vooral in Almere Poort (Europakwartier West, Kustzone Poort en Stadstuinen) en Almere Buiten (Almere Buiten Centrum en langs de Evenaar) is veel grond verkocht. De grondverkopen zijn iets lager dan de ambities uit het MPGA 2018. Dit komt onder andere doordat contractvorming in Stadstuinen (Zandpoort) langer duurde dan verwacht waardoor de grondverkopen licht achter zijn gebleven op de verwachtingen.
Bedrijven en kantoren
Voor bedrijventerreinen is in 2018 5,3 hectare grond verkocht. Dit is een flinke toename ten opzichte van de 1,0 hectare van 2017, maar wel lager dan de verwachting van 6,4 hectare. zoals deze in het MPGA 2018 was opgenomen voor 2018. De gronduitgifte voor kantoren was met 5.583 m2 conform het contract met Amvest in DUIN.
Voorzieningen
De uitgifte van meer grond ten behoeve van voorzieningen is vrijwel volledig toe te schrijven aan de verwerking van de uitgifte (verhuur van gronden voor 20 jaar) van het zonnepark op de Vaart IV/VI .
Financieel resultaat bouwgrond in exploitatie 2018
In de onderstaande tabel is de financiële realisatie van 2018 weergegeven en zijn de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de verwachtingen voor 2018 weergegeven. Door toevoeging van de grondexploitatie Floriade en verschuivingen van MVA-gronden naar actieve grondexploitaties (o.a. door zonnepark De Vaart), zijn de begrote cijfers (MPGA 2018) en gerealiseerde cijfers niet direct te vergelijken. Daarom zijn in onderstaande tabel de gerealiseerde cijfers daarvoor gecorrigeerd.
bedragen x € 1 miljoen
kosten | begr | excl.Floriade | MVA | Floriade | opbrengsten | begroot | realisatie | ||
verwerving | 2 | 7 | 3 | verkopen | 108 | 111 | |||
investeringen | 27 | 16 | 2 | overige | -1 | 7 | |||
plankosten | 15 | 11 | 0 | 4 | |||||
overige | 5 | 2 | |||||||
rente | 8 | 7 | 1 | ||||||
kosten | 56 | 36 | 7 | 9 | opbrengsten | 107 | 118 | ||
Winstneming | 23 | ||||||||
afsluiting & tender | 6 | ||||||||
kosten | 56 | 65 | 7 | 9 | opbrengsten | 107 | 118 |
Verwerving
In 2018 hebben er geen grondverwervingen plaatsgevonden. Het bedrag van € 6,8 miljoen in de boekwaarde wordt veroorzaakt doordat de gronden van bedrijventerreinen De Vaart IV/VI en Vogelhorst die in materiële vaste activa zitten, zijn overgebracht naar de actieve grondexploitaties.
Investeringen
De totale investeringen in 2018 zijn uitgekomen op € 15,8 miljoen. Dit is circa € 11 miljoen lager dan begroot en is terug te leiden op meerdere gebieden, waar minder geïnvesteerd is dan verwacht. De investeringen lijken enerzijds te optimistisch te zijn gefaseerd (te weinig gericht op de feitelijke uitgaven). Anderzijds wordt er vanuit het grondbedrijf ook op gestuurd om pas bouwrijp te maken, wanneer er in voldoende mate zekerheid is over het realiseren van de opbrengsten. Voor de komende jaren moet er wel fors meer geïnvesteerd worden om de uitgifte van grond voor woningbouw en bedrijven mogelijk te blijven maken.
Plankosten
Deze post bestaat uit planontwikkelingskosten (POK) en kosten voor voorbereiding, toezicht en uitvoering (VTU). Op totaalniveau zijn de plankosten € 3,9 miljoen lager dan begroot. Bij het onderdeel planontwikkelingskosten zijn de werkelijke kosten nagenoeg conform begroting uitgevoerd. Bij het onderdeel VTU bedraagt de onderschrijding € 3,9 miljoen. Dit is veroorzaakt door het lagere investeringsniveau.
Overige kosten en niet compensabele BTW
De overige kosten en niet compensabele belasting toegevoegde waarde (btw) zijn circa € 2,6 miljoen lager dan begroot. De grootste mutatie betreft een verrekening tussen eerder gemaakte kosten en opbrengsten in het Floriadegebied (via de grex Openbaar gebied), die nu onderdeel zijn geworden van de grex Floriade.
Verder blijven de kosten door niet-compensabele btw achter op de begroting met € 0,6 miljoen door minder investeringen.
Rentekosten
De rentekosten zijn € 0,8 miljoen (na correctie MVA) lager dan begroot. Dit is het gevolg van een lagere rekenrente van 1,9% in plaats van de geraamde 2,1%.
Winstneming en afsluitingen
De winstneming over 2018 bedraagt € 17,4 miljoen en het restant over 2017 € 5,8 miljoen. Het bedrag van 2017 was vorig jaar reeds verantwoord maar nog niet administratief geboekt. Dit heeft nu alsnog plaatsgevonden.
Verder zijn in 2018 diverse afgeronde deelgebieden in de grondexploitaties Verspreide percelen, Openbare gebieden en de grondexploitatie Buitenhout afgesloten. Daarnaast zijn er tenderbijdrages ontvangen. Per saldo levert dit een positief resultaat van € 5,6 miljoen op.
Winstneming en afsluitingen worden als kosten aan de grondexploitatie (en daarmee ook de boekwaarde) bijgeschreven.
Grondverkopen
De totale grondverkoopopbrengsten zijn in 2018 € 3,5 miljoen hoger dan de begroot. In de tabel hieronder zijn de cijfers per functie weergegeven.
bedragen x € 1 miljoen
grondverkopen | begroot | werkelijk | verschil |
bedrijventerreinen | 10 | 8 | -1 |
kantoren | 1 | 1 | 0 |
voorzieningen | 8 | 9 | 1 |
woningbouw | 89 | 93 | 4 |
totaal | 108 | 111 | 4 |
Bij de bedrijventerreinen ligt de grondverkoop € 1,3 miljoen lager dan begroot, maar is er ten opzichte van 2017 wel een sterke stijging te zien. Het aantal gesprekken met bedrijven en grondreserveringen nemen substantieel toe, waardoor de verwachtingen voor 2019 en daarna positief zijn.
De hogere opbrengsten door uitgifte van grond voor voorzieningen wordt veroorzaakt door de realisatie van het zonneveld op De Vaart.
Bij woningbouw zijn de grondverkopen € 3,5 miljoen hoger dan begroot. In de tabel hieronder zijn de grondverkopen per stadsdeel uiteengezet.
Tabel grondverkopen per gebied
bedragen x € 1 miljoen
grondverkopen woningbouw | begroot | werkelijk | verschil |
Haven | 7 | 5 | -1 |
Stad | 12 | 13 | 1 |
Buiten | 12 | 15 | 3 |
Hout | 9 | 15 | 6 |
Poort | 50 | 45 | -5 |
totaal | 89 | 93 | 4 |
De minderopbrengst bij het stadsdeel Haven van € 1,1 miljoen is veroorzaakt door verschuiving van het transport van een aantal PO-kavels naar 2019.
De meeropbrengst van stadsdeel Stad komt door realisatie van een niet begrote verkoop van een project in het openbaar gebied.
De meeropbrengsten van stadsdelen Buiten en Hout komen door de versnelling tussen de spoorlijn en de Evenaar (3KNS), Nobelhorst en Vogelhorst.
Bij Poort bleef de grondverkoop € 5,0 miljoen achter op de verwachting. Dit is veroorzaakt doordat het onderhandelingsproces met derden voor een omvangrijke uitgifte in Stadstuinen langer heeft geduurd.
Overige opbrengsten
De gerealiseerde overige opbrengsten zijn € 7,6 miljoen hoger dan begroot (na correctie MVA). De belangrijkste opbrengst betreft een tenderbijdrage en ontvangen bijdragen uit afkoop parkeren in de openbare gebieden. Verder is sprake van een administratieve bijdrage vanuit de MVA-voorziening voor de Vaart IV/VI in verband met realisatie van het zonnepark, extra opbrengsten gerealiseerd door onder andere ontvangen reserveringsvergoedingen (dit betreft de aanbetaling van een bedrag om een kavel te reserveren alvorens tot koop wordt overgegaan) en bijdragen uit huisaansluitingen.