Verbonden partijen | Jaarverslag 2018

Algemeen

Een verbonden partij wordt gedefinieerd als een privaat- of publiekrechtelijke organisatie, waarin de
gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake wanneer de gemeente rechtstreeks invloed heeft op de besluitvorming binnen de verbonden partij. Bij een financieel belang kan de gemeente financieel worden aangesproken wegens het functioneren van de verbonden partij, of kan de gemeente geld kwijtraken bij een faillissement van de partij.

Gemeentelijk beleid

Het gemeentelijk beleid is gericht op de beperking van het aantal verbonden partijen, enerzijds uit oogpunt van transparantie van bestuur, anderzijds uit oogpunt van risicobeheersing. De mate van invloed en sturing wordt mede bepaald door de rechtsvorm, de vertegenwoordiging op bestuurlijk en ambtelijk niveau (voorbereidingsgroepen). De beslissing met betrekking tot het aangaan of beëindigen van de samenwerking met een verbonden partij wordt bewust genomen en periodiek heroverwogen. Voor het aangaan van een verbonden partij constructie is een expliciete goedkeuring van de gemeenteraad noodzakelijk. De kaders zijn in 2010 vastgesteld in de kadernota Verbonden partijen.

Overzicht type verbonden partijen

nr.	naam verbonden partij	Programma
	Gemeenschappelijke regelingen
1	Veiligheidsregio Flevoland	Veiligheid
2	GGD Flevoland	Jeugd en maatschappelijke ondersteuning
3	OFGV	Beheer openbare ruimte en milieu
4	Oosterwold	Ruimte, wonen en wijken
5	Werkvoorzieningsschap Tomingroep	Participatie, werk en inkomen
	Vennootschappen
6	Tomingroep bv	Participatie, werk en inkomen
7	Huisvuilcentrale Noord-Holland (HVC)	Beheer openbare ruimte en milieu
8	IbbA Lieven de Key	Ruimte, wonen en wijken
9	IbbA Ymere	Ruimte, wonen en wijken
10	Floriade Almere 2022 BV	Ruimte, wonen en wijken
11/12	OMALA / Airport Garden City	Economische ontwikkeling
13	Technofonds Flevoland	Economische ontwikkeling
14	Alliander	Financiën
15	Vitens	Financiën
16	BNG	Financiën

Mutaties
Tractio

Tractio is verwijderd uit de lijst. Het dienstverleningscontract met Tractio is per 31-12-18 van rechtswege beëindigd (einde looptijd contract en niet verlengd). Tractio is een bv die onder de Tomingroep valt. De gemeente had zich jegens Tractio garant gesteld voor exploitatieverliezen. In dit kader is € 150.000 beschikbaar gesteld voor frictiekosten als gevolg van het aflopen van het contract.

Oosterwold

In de lijst is Oosterwold opgenomen als verbonden partij, omdat in november 2017 de regelgeving is veranderd. Oosterwold is een centrumregeling. Voorheen waren gemeenschappelijke regelingen zonder rechtspersoonlijkheid (gemeenschappelijk orgaan / centrumregeling / lichte regeling) geen verbonden partij. Nu dienen dit soort gemeenschappelijke regelingen ook als verbonden partij vermeld te worden, mits sprake is van zowel een bestuurlijk als financieel belang.

Gemeenschappelijke Regeling


02	GGD Flevoland
Vestigingsplaats	Lelystad
Programma	Jeugd & Maatsch.Ondersteuning
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke Regeling
Website	https://www.ggdflevoland.nl/
Bestuurlijke vertegenwoordiging namens gemeente
De wethouder Jeugd, Ouderen Onderwijs Gezondheid is voorzitter van het bestuur van de GGD.
Financieel belang in aandelenkapitaal, leningen of garanties
Almere neemt samen met de andere gemeenten in de provincie Flevoland deel in de gemeenschappelijke regeling GGD Flevoland.
Openbaar belang
Op basis van de Wet Publieke Gezondheid voert de GGD de preventieve gemeentelijke taken uit op het gebied van de volksgezondheid, te weten jeugdgezondheidszorg 0 tot 19 jarigen, infectieziektebestrijding, medische milieukunde, technische hygiënezorg, openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) en taken ter bevordering van de gezondheid van jong en oud.
Financiële positie
bedragen x € 1 miljoen
	Realisatie		Begroting
	Begin 2018	Eind 2018	Begin 2018	Eind 2018
eigen vermogen	6,2	6,0	6,2	6,2
vreemd vermogen	2,3	3,1	2,3	1,9
resultaat jaarrekening	0	-0,2
jaarlijkse bijdrage	3,8	3,8	3,8	3,8
Risico's en risicobeheersing
De mate waarin de GGD in staat is om de ingeschatte risico’s financieel op te vangen, wordt zichtbaar gemaakt via het weerstandsvermogen (algemene reserve). In de door het bestuur van de GGD vastgestelde kadernota reserves en risico’s is voorgeschreven hoe de risico’s geïnventariseerd en beschreven moeten worden. Volgens de laatst vastgestelde begroting (2019) is de GGD in staat is om de ingeschatte financiële risico’s op te vangen. Ontwikkelingen worden nauwgezet gevolgd. Tussentijdse financiële rapportages en personeelsrapportages worden in het bestuur van de GGD besproken. In de tweede helft van 2018 is geconstateerd dat de capaciteit en kennis van de GGD op de eerder genoemde wettelijke taken publieke gezondheid nu onder de “waakvlam” dreigen te zakken. Als reactie hierop heeft het GGD-bestuur in 2018 een bestuurlijke Verkenning uitgevoerd naar de noodzakelijke prioriteiten op het thema Openbare gezondheid. Beoogd resultaat is een GGD-organisatie die qua menskracht en expertise in staat is om de wettelijke taken volksgezondheid op een acceptabel niveau te waarborgen. De uitkomsten daarvan zijn eind 2018 voor het eerst vastgelegd in een concept-plan Publieke Gezondheid Flevoland 2018 – 2022 met daaraan gekoppeld een financiële paragraaf. De financiële gevolgen worden betrokken bij de begroting 2020-2023. Het plan zal in de periode mei – juni 2019 aan uw raad worden voorgelegd om uw zienswijze hierop kenbaar te maken.


04	Gebiedsontwikkeling Oosterwold
Vestigingsplaats	Almere
Programma	Ruimte, Wonen & Wijken
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke Regeling
Website	www.almere.nl\oosterwold
Bestuurlijke vertegenwoordiging namens gemeente
De portefeuillehouder van de centrumgemeente is voorzitter van het Bestuurlijk Overleg Oosterwold.
Financieel belang in aandelenkapitaal, leningen of garanties
De gemeente Almere heeft in totaal € 600.000 (waarvan de helft vanuit het Fonds Verstedelijking Almere) voorgefinancierd, waarvan nu nog € 566.000 resteert. Almere neemt samen met de gemeente Zeewolde deel in de gemeenschappelijke regeling Gebiedsontwikkeling Oosterwold. Naast de voorfinanciering vinden er geen dotaties door de gemeente Almere plaats. Indien de voorziening kostenverhaal Oosterwold onverhoopt negatief wordt, dan zullen de deelnemende partijen financieel moeten bijspringen.
Openbaar belang
Oosterwold komt tot stand in een samenwerking met het Rijk (Rijksvastgoedbedrijf – RVB) en de gemeente Zeewolde. Om de ontwikkelstrategie uit te kunnen voeren is een gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie in het leven geroepen door middel van het oprichten van een gemeenschappelijke regeling in de vorm van een centrumgemeenteconstructie, de Gemeenschappelijke Regeling Gebiedsontwikkeling Oosterwold (GRGO). De gebiedsregisseur is de leidinggevende van deze uitvoeringsorganisatie. De portefeuillehouders Ruimtelijke Ordening van de gemeenten Almere en Zeewolde vormen het Intergemeentelijk Overleg. Dit overleg heeft een coördinerende, afstemmende en besluit voorbereidende functie ten aanzien van de uitvoering van de regeling. Naast de gemeenten kunnen het RVB, de provincie Flevoland en het Waterschap Zuiderzeeland worden uitgenodigd voor dit overleg. Alsdan hebben zij een adviserende functie zonder stemrecht. Het intergemeentelijk overleg aangevuld met RVB, de provincie Flevoland en het Waterschap Zuiderzeeland wordt het Bestuurlijk Overleg Oosterwold genoemd. De gemeente Almere fungeert hierbij als centrumgemeente en voert de administratie.
Financiële positie
€ 1.000
	Realisatie		Begroting
	begin 2018	eind 2018	begin 2018	eind 2018
eigen vermogen
vreemd vermogen	4.698	7.993	4.698	4.774
resultaat jaarrekening
jaarlijkse bijdrage
Afgesproken is dat de constructie van de gemeenschappelijke regeling organisch kan meegroeien met de aanpak van Oosterwold. Bij aanvang is alleen sprake van het overdragen van de taak van het sluiten van Anterieure Overeenkomsten en het behandelen van Wob-en Wbp-verzoeken van Zeewolde aan Almere. Op termijn is het mogelijk dat Almere meerdere taken en bevoegdheden van Zeewolde gaat overnemen. Indien dit aan de orde is, zal dit aan de gemeenteraad worden voorgelegd. In de Aanvullende Overeenkomst bij deze regeling committeert het RVB zich aan een aantal afspraken uit deze overeenkomst, die met name het financiële kader en de rol van het Bestuurlijk Overleg betreft. Het vreemd vermogen bestaat uit de opbrengsten exploitatiebijdragen en bijdragen voor archeologisch onderzoek van de initiatiefnemers en de voorfinanciering van de deelnemende partijen minus de gemaakte kosten i.r.t. het kostenverhaal.
Risico's en risicobeheersing
Indien de kavelverkoop (lees: het afsluiten van Anterieure Overeenkomsten door initiatiefnemers) stagneert bestaat de kans dat de uitgaven de inkomsten overstijgen. Aangezien de baten voor de kosten uit gaan, kan er adequaat gestuurd worden op de uitgaven en zijn zodoende de financiële risico’s beter beheersbaar. Indien blijkt dat bij afronding van het project meer exploitatiebijdragen ontvangen is dan dat er aan kostenverhaal is uitgegeven, is er sprake van een terugbetalingsverplichting. Door middel van tussentijdse rapportages wordt de financiële stand van zaken bewaakt. Ook wordt hierbij de stand van de voorziening meerjarig op basis van prognoses in de gaten gehouden. De rapportages worden met de gebiedsmanager besproken. Daarnaast wordt twee keer per jaar de financiële stand van zaken besproken in het Bestuurlijk Overleg Oosterwold. De gemeente Almere fungeert als centrumgemeente. Rapportage over Oosterwold vindt plaats in de jaarrekening onder Programma 10.


05/06	GR Werkvoorzieningschap Tomingroep en Tomingroep BV
Vestigingsplaats	Hilversum
Programma	Participatie, Werk & Inkomen
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke Regeling
Website	https://www.tomingroep.nl/over-tomingroep/algemeen-bestuur
Bestuurlijke vertegenwoordiging namens gemeente
Ingevolge de GR heeft Almere één zetel in het algemeen bestuur. Op dit moment levert Almere de voorzitter van het algemeen bestuur en van het dagelijks bestuur in de persoon van wethouder de heer J. Soetekouw. Het Werkvoorzieningsschap Tomingroep is enig aandeelhouder van Tomingroep B.V. De statuten van de GR zijn aangepast. In Almere is deze in juni 2017 aangenomen door de raad. Er is sindsdien een aangepaste zeggenschapsverhouding gaan gelden. Voor Almere betekent het een zeggenschapsaandeel van 38% in plaats van 11%.
Financieel belang in aandelenkapitaal, leningen of garanties
Ter uitvoering van de Wsw verleent Almere het Werkvoorzieningschap jaarlijks een bijdrage die (maximaal) zo groot is als de Wsw doeluitkering van het Rijk. Krachtens de GR waarborgen de gemeenten de leningen en rekening-courant van het schap naar evenredigheid van het aantal inwoners op 1 januari van het jaar waarin de overeenkomst voor de betreffende transactie wordt gesloten. Krachtens een samenwerkingsovereenkomst tussen het Werkvoorzieningschap en Tomingroep B.V. staat het Werkvoorzieningschap borg voor leningen. Krachtens deze overeenkomst garandeert Tomingroep B.V. een nihil resultaat bij het Werkvoorzieningschap.
Openbaar belang
Het verschaffen van aangepast werk ter uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening. Het Werkvoorzieningschap is verantwoordelijk voor juiste uitvoering van de wet. Tomingroep B.V. is verantwoordelijk voor een bedrijfseconomisch verantwoorde uitvoering van de wet.
Financiële positie
bedragen x € 1 miljoen
	Realisatie		Begroting
	Begin 2018	Eind 2018	Begin 2018	Eind 2018
eigen vermogen	2,2	1,9	2,2	2,2
vreemd vermogen	10,3	10,6	7,1	7,1
resultaat jaarrekening	0,3	0
jaarlijkse bijdrage	24,5	23,7	24,3
Uit de jaarrekening 2018 blijkt dat het Schap een negatief resultaat verwacht van ruim € 0,3 miljoen. Dit tekort wordt conform de afspraken afgedekt uit de garantie bijdrage van Tomin bv. Hierna is er een resultaat van nihil.
Risico's en risicobeheersing
1. De omzet van de BV kan terugvallen door verminderde vraag, waaronder verminderde opdrachten vanuit GR gemeenten, onder meer in verband met bezuinigingen. Dat kan een negatieve invloed op het resultaat van de BV hebben.2. Rijksbezuinigingen op de WSW leiden tot verminderde inkomsten in het Schap, waardoor het bruto resultaat van het Schap zal verslechteren. De compenserende bijdrage van de BV zal dan opgebracht moeten worden uit opgebouwde reserves waardoor er wordt ingeteerd op het Eigen Vermogen. 3. De rijkssubsidiebijdrage per WSW-geïndiceerde daalt naar het wettelijk minimumloon. Dat is duizenden euro’s minder dan het huidige subsidiebedrag per WSW-geïndiceerde. De huidige WSW-populatie behoudt haar arbeidsrechten (welke zijn vastgelegd in de cao Sociale Werkvoorziening). De negatieve resultaten die hieruit voortvloeien leiden tot een financieringsvraagstuk en tot de noodzaak om de organisatie te herstructureren. Het Eigen Vermogen kan het nadelig resultaat compenseren waarna de GR-gemeenten verantwoordelijk zijn voor het verlies. Zes maal per jaar vindt er een vergadering van het dagelijks bestuur of algemeen bestuur plaats, waarin wetswijzigingen, beleidsvoornemens, strategieën, de begrotingen en de jaarrekeningen, management-informatie alsmede lopende zaken worden besproken dan wel vastgesteld. Om het risico voor de gemeente te beperken zijn de volgende acties ondernomen:* Op financieel en beleidsniveau wordt structureel en minimaal 4 keer per jaar overleg gepleegd om waar nodig bij te sturen. * Tomingroep heeft een bedrijfsplan uitgewerkt dat de herstructurering inzichtelijk maakt. Er is vertrouwen dat dit bedrijfsplan toereikend is om de kortingen op te vangen, te meer daar de deelnemende gemeenten (tevens opdrachtgevers) aan de GR Tomin inhoudelijk zeer nauw betrokken zijn bij het proces en de herstructurering.

Naamloze Vennootschap


08	Huisvuilcentrale Noord Holland (HVC)
Vestigingsplaats	Alkmaar
Programma	Beheer Openbare Ruimte &Milieu
Rechtsvorm	Naamloze Vennootschap
Website	https://www.hvcgroep.nl/
Bestuurlijke vertegenwoordiging namens gemeente
De Wethouder Financiën is afgevaardigde in de Algemene Ledenvergadering namens de gemeente Almere en werkt daarbij in de voorbereiding samen met andere Flevolandse aandeelhouders. De gemeente Almere is, qua inwonersaantal de grootste gemeentelijke aandeelhouder van de HVC en qua stemrecht de op één na grootste gemeentelijke aandeelhouder.
Financieel belang in aandelenkapitaal, leningen of garanties
De gemeente Almere heeft 173 aandelen A (van de 2.914) en daarmee 5,9% van het stemrecht in het Algemeen Vergadering van Aandeelhouders(\|AVA\|) van HVC. De aandelen staan voor de nominale waarde van € 45,45 per aandeel op de balans, totaalwaarde € 7.862,85.Almere staat garant voor de langlopende leningen. De omvang van deze leningen op 31 december 2018 is € 630 miljoen (€ 608 miljoen eind 2017), het aandeel van Almere hierin bedraagt € 37,4 miljoen (€ 36,1 miljoen eind 2017). Bij een faillissement is dit het maximale risico voor de gemeente Almere.
Openbaar belang
HVC verbrandt het huishoudelijk afval uit Almere op een milieu verantwoorde wijze. Almere koopt voor de openbare ruimtes tegen een voordelig aandeelhouderstarief energie in, die wordt teruggewonnen bij de afvalverbranding. Almere werkt samen met HVC aan duurzame initiatieven (zon en wind). HVC acteert als grondstoffen makelaar en verwerker van plastic, metaal en drankkartons als resultaat van een openbare aanbesteding.
Financiële positie
bedragen x € 1.000
	Realisatie		Begroting
	Begin 2018	Eind 2018	Begin 2018	Eind 2018
eigen vermogen	103	117	onbekend	onbekend
vreemd vermogen	831	839	onbekend	onbekend
resultaat jaarrekening	nvt	13,3	onbekend	onbekend
jaarlijkse bijdrage	nvt	nvt	nvt	nvt
Risico's en risicobeheersing
Het grootste risico is dat bij een faillissement van de HVC Almere wordt aangesproken op haar aandeel van 5,9% van de garant gestelde leningen. De Almeerse garantstelling bedraagt momenteel € 36,1 miljoen, met een maximum van € 39,7 miljoen. Dit risico is opgenomen in de risicoparagraaf. Het standaard risicoarrangement is van toepassing, de beheersmaatregelen worden minimaal eens in de vier jaar geactualiseerd. Doorlopende beheersmaatregelen: 1. Sturing bedrijfsvoering via stemrecht2. Ontwikkelen regionale stemkracht bij besluitvorming 3. Regionale samenwerking op dossier Voor de beheersmaatregelen is de portefeuillehouder financiën bestuurlijk verantwoordelijk.

Vennootschap onder Firma

Besloten Vennootschap


11	Floriade Almere 2022 BV
Vestigingsplaats	Almere
Programma	Ruimte, Wonen & Wijken
Rechtsvorm	Besloten Vennootschap
Website	https://floriade.almere.nl/
Bestuurlijke vertegenwoordiging namens gemeente
De Floriade Almere 2022 BV is een uitvoeringsorganisatie met een specifieke taak: het op bedrijfsmatige wijze organiseren en commercieel exploiteren van het evenement Floriade in 2022 en de making of. De BV functioneert in een politieke context, maar wel op afstand. De gemeente is vooralsnog enig aandeelhouder van de Floriade BV. Als zodanig is de Floriade BV een verbonden partij voor de gemeente. De aandeelhoudersrol wordt ingevuld door de wethouder Financiën. De aansturing van de Floriade BV vindt plaats door de directie, onder toezicht van de Raad van Commissarissen (RvC). De algemene kaders die de directie meekrijgt zijn geformuleerd in de statuten. Hierin is opgenomen voor welke besluiten de directie goedkeuring nodig heeft van de RvC en welke besluiten moeten worden voorgelegd aan de aandeelhoudersvergadering (AVA).
Financieel belang in aandelenkapitaal, leningen of garanties
De gemeente is enig aandeelhouder van de Floriade Almere 2022 bv (1.000 aandelen à € 1 nominaal). Daarnaast heeft de gemeente per 31 december 2018 leningen verstrekt aan de Floriade BV van in totaal € 8.242.550. Op basis van de begroting van de Floriade BV loopt de leningsfaciliteit gedurende 2019 op tot circa € 11,1 miljoen.
Openbaar belang
De Floriade heeft als doel het maximaliseren van de economische, sociale en maatschappelijke spin off van de Floriade, met dus een langdurige maatschappelijke en economische impact op de omgeving. De Floriade BV heeft tot taak kansen te benutten (projecten, initiatieven, deelnemingen), die het succes van het evenement, de making of en de gebiedsontwikkeling (legacy) bevorderen. Dit kan zij maximaal bereiken door op armlengte van de gemeente als zelfstandige entiteit / ondernemer te opereren.
Financiële positie
bedragen x € 1.000
	Realisatie		Begroting
	Begin 2018	Eind 2018	Begin 2018	Eind 2018
eigen vermogen	1	1	1	1
vreemd vermogen	4.380	8.243	4.116	7.629
resultaat jaarrekening	0	0	0	0
jaarlijkse bijdrage	nvt	nvt	nvt	nvt
Financiële bijdrage. In aanloop naar het evenement Floriade worden jaarlijks de exploitatiekosten van de bv als lening verstrekt (vreemd vermogen). Een en ander in het kader van de projectbegroting bij de Samenwerkings-overeenkomst en de raamovereenkomst Financiering. Deze leningen worden na het evenement terugbetaald. Van financiële bijdragen is daarom geen sprake.
Risico's en risicobeheersing
Regelmatig wordt een extern uitgevoerde risicoanalyse opgesteld en aan de raad aangeboden. De raad wordt vierjaarlijks (bij de programmabegroting en -rekening en via de voortgangsrapportages) geïnformeerd over de voortgang van de voorbereidingen van de Floriade en over de geactualiseerde risico’s. Deze risico’s worden nader beschreven in de paragraaf weerstandsvermogen en in de voortgangsrapportages. Verder is medio 2018 een externe midtermreview uitgevoerd, waarvan de uitkomsten aan de raad zijn aangeboden en naar aanleiding waarvan de governance is herzien en de samenwerking tussen gemeente en BV is geïntensiveerd.